maandag 30 januari 2023

Marlies Medema - Papieren paradijs

'Papieren paradijs' is het waargebeurde verhaal van een domineesvrouw die niet naar Suriname wil emigreren. Maar toch drijven de ambities van haar man, dominee Arend van den Brandhof, haar in 1845 de oceaan over. Hij gelooft dat het leven in Suriname beter is dan in Nederland, dat op dat moment zo goed als failliet is. In Suriname wil hij een plantage stichten, waar boeren op een eerlijke manier producten kunnen verbouwen voor de rest van de bevolking. Anna houdt van hun leven in Nederland en wil niet weg. Maar na jaren van voorbereiding en echtelijke ruzies is de emigratie uiteindelijk toch een feit.

Wanneer Anna en Arend met hun gezin en een paar honderd boeren in Suriname aankomen, wacht hun een grote teleurstelling. Het land van belofte blijkt een onherbergzame jungle. Hoe moet Anna hier een goed leven opbouwen voor haar gezin en zichzelf?

De Nederlandse Anna Pannekoek behoorde in de 19e eeuw tot één van de meest vooraanstaande families in Heelsum vanwege het florerende papierbedrijf dat haar vader runde. Op volwassen leeftijd leert Anna dominee Arend van den Brandhof kennen en ze treedt met hem in het huwelijk.


Rond 1840 vat Arend het plan op om naar Suriname te emigreren en daar een kolonie te stichten. Nederland verkeert in een zware economische crisis en de armoede onder de bevolking neemt steeds verder toe. Er is onder boeren dan ook voldoende animo om een veelbelovende toekomst tegemoet te gaan aan de andere kant van de oceaan. Anna is het niet eens met de beslissing van haar man, maar na veelvuldige ruzies en discussies ontkomt ze in 1845 niet aan de overtocht naar het verre westen.

Alles achterlatend wat haar lief is, besluit Anna uiteindelijk om haar beste beentje voor te zetten in haar nieuwe thuisland. Het beloofde paradijs blijkt bij aankomst echter één grote desillusie.

In deze schitterende roman ontvouwt zich het waargebeurde levensverhaal van een sterke vrouw die tegen haar wil naar Suriname emigreert. Op meeslepende en beeldende wijze brengt Marlies Medema de geschiedenis van Anna tot leven: haar jeugdjaren, de groei naar volwassenheid, haar plaats in de gemeente als domineesvrouw en de zorg voor haar kinderen. Daarnaast word je deelgenoot van haar worstelingen, onder andere haar frustratie dat ze in een keurslijf werd gedwongen, maar ook de machteloosheid om het feit dat zij en haar kinderen de dupe werden van de ambities van hun autoritaire, eigenzinnige man en vader.

De auteur heeft gedegen onderzoek gedaan, zowel met betrekking tot Anna en haar directe kring als naar de tijdsperiode. Ze heeft met dit (voor mij) onbekende stukje Nederlandse geschiedenis een geweldig verhaal neergezet dat staat als een huis waarbij je tijdens het lezen alles om je heen even vergeet. Een Neerlands juweeltje!


Over de auteur
Marlies Medema is eindredacteur van het vrouwenmagazine 'Eva'. Puzzelen met woorden is haar grootste hobby. Tijdens een reis voor haar werk naar Suriname stuitte ze op het verhaal van Anna Pannekoek. Samen met haar man dook ze de archieven in en ze wist al snel dat ze Anna's levensverhaal op papier wilde zetten: haar debuut 'Papieren paradijs' werd geboren. In april 2023 wordt haar tweede boek verwacht, 'Lysbeth', eveneens een historische roman, over een rijke Nederlandse koopmansvrouw. Marlies is getrouwd met Joost, moeder van twee opgroeiende kinderen en woont in Houten.

Auteur: Marlies Medema
Titel: Papieren paradijs
397 pagina's
Gepubliceerd in 2020
Uitgeverij KokBoekencentrum
ISBN: 978 90 297 3067 9

6 opmerkingen:

  1. Ja, dit vond ik ook een heel mooi boek. Het feit dat het gebaseerd is op werkelijkheid, maakte het voor mij nog extra indrukwekkend.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik heb er regelmatig mee in handen gestaan, maar teruggezet.
    Nu ga ik hem lezen als ik hem weer zie.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Mooi boek!
    Inderdaad de moeite waard om te lezen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, absoluut! Ik ben heel benieuwd naar haar tweede historische roman die in april verwacht wordt.

      Verwijderen