zaterdag 4 maart 2023

Laila Ibrahim - Mosterdzaad

De slavernij is afgeschaft,
maar het onrecht duurt voort

Virginia, 1868. Samen met haar dochter keert voormalig slavin Mattie na jaren terug naar de plantage waar zij ooit vandaan vluchtte. Ze is geschokt als ze ziet hoe weinig er op de plantage is veranderd sinds de afschaffing van de slavernij: de vroegere slaven leven nog steeds onder erbarmelijke omstandigheden. Mattie probeert haar achtergebleven familie over te halen mee te gaan naar een betere plek. Maar haar nicht weigert mee te komen tot haar dochtertjes worden teruggevonden, die vlak voor de afschaffing van de slavernij zijn verkocht.

Ook Lisbeth, die als klein meisje door Mattie verzorgd werd, keert terug naar Virginia. Inmiddels heeft Lisbeth zelf een gezin en is haar vader stervende. Het contact tussen Lisbeth en haar familie is slecht sinds zij hen te schande maakte door haar verloving te verbreken. Is er nog verzoening mogelijk?

1868. Lisbeth Johnson keert na jaren terug naar Virginia om haar familie te bezoeken nu haar vader op sterven ligt. Hoezeer ze ook gehoopt had op enige verzoening, de kille ontvangst maakt haar duidelijk dat de onderlinge verhoudingen nog altijd hetzelfde zijn: haar familie blijft haar de grote gevolgen van het verbreken van haar verloving verwijten.


Jordan Freeman vertrekt samen met haar moeder Mattie, de vroegere verzorgster van Lisbeth, en haar broer vanuit Ohio naar de plantage waar haar moeder vandaan komt. Ze willen Sarah, de nicht van Mattie, voorgoed daar weghalen. Aangekomen in Virginia blijkt er weinig tot niets veranderd te zijn voor kleurlingen. Velen leven nog steeds onder erbarmelijke omstandigheden en worden uitgebuit. Daar komt nog bij dat Sarah weigert te vertrekken zonder haar dochtertjes die vlak voor het einde van de oorlog zijn verkocht.

Wanneer het noodlot toeslaat, beseffen beide families dat de strijd tegen het onrecht nog lang niet gestreden is.

De slavernij mocht dan in 1865 zijn afgeschaft, in werkelijkheid gold dat in het Zuiden van de Verenigde Staten vrijwel enkel in naam. Dat wordt duidelijk in dit historische verhaal, vertelt door de ogen van Lisbeth, dochter van een rijke planter die streeft naar gelijke rechten voor iedereen, en Jordan, een zwarte vrouw die in vrijheid kon opgroeien dankzij haar ouders die naar Ohio vluchtten.

Op meeslepende wijze laat Laila Ibrahim de impact zien van verschillende standpunten en principes, waardoor families verscheurd zijn en men lijnrecht tegenover elkaar is komen te staan. Daarnaast komt het grote contrast tussen het leven van Jordan en het verleden van haar familieleden aan bod. Doordat Jordan de realiteit van het slavenleven niet kent, heeft ze andere idealen en het gevoel dat haar familie haar niet begrijpt. De terugkeer naar Virginia opent echter haar ogen.

De schrijnende en schokkende taferelen van ongelijkheid en onrecht en de vaste (denk)patronen die moeilijk te doorbreken zijn, maken dit tot een indringende en emotionele roman. De strijd voor gerechtigheid en de moed en het geloofsvertrouwen van de personages geven hoop te midden van de pijn en machteloosheid. 'Mosterdzaad' is een prachtig (eventueel zelfstandig te lezen) vervolg op 'De eerste krokus' over de eerste jaren na de Amerikaanse Burgeroorlog.


Over de auteur
Laila Ibrahim werkte een groot deel van haar carrière als directeur van een peuterspeelzaal, bevallingscoach en godsdienstonderwijzeres. Dat werk, in combinatie met haar opleiding ontwikkelings- en hechtingspsychologie, leverde voldoende materiaal op voor de verhalen in 'De eerste krokus' en 'Mosterdzaad' en ze is nu fulltime schrijfster. Ze is vastbesloten om haar steentje bij te dragen aan iets meer liefde en gerechtigheid in deze prachtige, maar ook harde wereld. Naast schrijven houdt ze van wandelen met vrienden, puzzelen, spelletjes spelen, tuinieren, reizen en koken. Samen met haar vrouw Rinda en twee andere gezinnen woont ze in een kleine woongemeenschap in Berkeley, Californië.

Auteur: Laila Ibrahim
Titel: Mosterdzaad
Vertaling van: Mustard Seed
Vertaler: Hilke Makkink
Serie: De eerste krokus 2
303 pagina's
Gepubliceerd in 2020
Uitgeverij KokBoekencentrum
ISBN: 978 90 297 2857 7

2 opmerkingen: