donderdag 30 december 2021

Rena Kornreich Gelissen - Rena's belofte

Maart 1942: De Poolse Rena Kornreich wordt op het eerst geregistreerde joodse vrouwentransport naar Auschwitz gesteld. Enkele dagen later arriveert ook haar zusje Danka in het kamp. Rena heeft haar moeder beloofd goed op haar zusje te zullen passen. Het zal drie jaar duren voordat ze haar belofte heeft ingelost.

De jonge vrouwen verrichten zware dwangarbeid, lijden onmenselijke honger, ontsnappen ternauwernood aan de medische experimenten van de beruchte nazi-dokter Mengele, en nemen in januari 1945 deel aan de dodenmars naar Ravensbrück. Daar worden ze op 2 mei 1945 bevrijd.

In 1947 trouwt Rena met de Nederlander John Gelissen, de commandant van het Rode Kruis-team dat de zussen onderdak had verleend na de bevrijding. In 1954 emigreren ze naar Amerika, waar Danka inmiddels ook woont.

'Rena's belofte' is een van de belangrijkste kampverslagen van de Tweede Wereldoorlog en wordt als lesmateriaal op scholen gebruikt. Het boek verscheen voor het eerst in 1995. Dit is de herziene editie, met nieuw materiaal. 

Op mijn blog plaats ik eigenlijk alleen recensies van christelijke romans, maar voor het donkere en pijnlijke verleden van Rena wil ik een uitzondering maken.

'Rena's belofte' is het veelbewogen levensverhaal van de Joodse Rena Kornreich (1920-2006). Het beschrijft haar jonge jaren in Tylicz, Polen, de oprukking van de nazi's (waardoor de situatie voor Joden steeds nijpender wordt), haar lange gevangenschapsperiode samen met haar zus Danka in concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz, de dodenmars (en verdere tocht) naar concentratiekamp Ravensbrück en haar uiteindelijke bevrijding.


Pas vijftig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog vond Rena de moed en de kracht om haar verhaal te delen. Heather Dune Macadam heeft Rena's ervaringen op treffende wijze weergegeven. Doordat Rena's tijdsbesef in Auschwitz wegviel, was het moeilijk om alle gebeurtenissen in chronologische volgorde op te schrijven. Heather heeft Rena's herinneringen vergeleken met historische feiten waardoor ze alles in het juiste tijdsbeeld heeft kunnen plaatsen. De feitelijke informatie die vermeld wordt in meerdere voetnoten doen de schokkende werkelijkheid van de afschuwelijke praktijken des te meer tot je doordringen.

Dit boek geeft een indringend en gedetailleerd beeld van de verschrikkingen die Rena, haar zus Danka en duizenden anderen onder het naziregime hebben moeten doorstaan: de zeer primitieve en onhygiënische leefomstandigheden in barakken vol ongedierte, urenlang op appel staan, uithongering, intense kou, de zware (vaak zinloze) dwangarbeid, uitputting, vernedering, brute mishandeling en de voortdurende angst of je de volgende dag nog wel in leven zal zijn.


Rena's drive om het leven van haar jongere zus te redden, was de reden dat ze streed om vol te houden. De medemenselijkheid van diverse personen waren de lichtpuntjes waar Rena zich aan vastklampte en bleken achteraf levensreddend.

'Rena's belofte' is een belangrijk en opmerkelijk getuigenis uit de eerste hand. Rena was één van de weinige jonge vrouwen van het eerste officiële Joodse vrouwentransport naar Auschwitz die de holocaust overleefde. Het is verbijsterend om te beseffen dat dit in romanvorm geschreven boek geen fictie is, maar de vreselijke en weerzinwekkende waarheid. Rena's verhaal is een ode aan alle mensen die haar geholpen hebben in die verschrikkelijke, onzekere, angstige en levensbedreigende periode van haar leven. Een bijzonder aangrijpende levensgeschiedenis over extreme, mensonterende wreedheid, onmenselijk lijden en de glinstering van liefde, barmhartigheid, moed, kracht en hoop te midden van een inktzwarte duisternis.


Over de auteurs
Rena Kornreich, geboren in 1920, groeide op in Tylicz, Polen. Van maart 1942 tot mei 1945 zat ze samen met haar zus Danka gevangen in de concentratiekampen Auschwitz en Ravensbrück. Na haar bevrijding vertrok ze naar Nederland waar ze in 1947 trouwde met de Nederlandse John Gelissen, commandant van het Rode Kruis-team, met wie ze vier kinderen kreeg. In 1954 emigreerden zij naar Amerika. Rena overleed op 8 augustus 2006 op 85-jarige leeftijd en haar man John op 10 juli 2010. Ze liggen beiden begraven in Bethel, Connecticut.

Heather Dune Macadam was danseres voordat ze zich op schrijven focuste. Ze schreef samen met Rena Kornreich Gelissen 'Rena's belofte', dat in 1995 verscheen. In 2020 kwam haar boek 'Het eerste transport: het waargebeurde verhaal van 999 meisjes in Auschwitz' uit. Heather heeft een master in creatief schrijven en is directeur en voorzitter van de Rena's Promise Foundation.

Auteur: Rena Kornreich Gelissen
Co-auteur: Heather Dune Macadam
Titel: Rena's belofte
Vertaling van: Rena's Promise: A Story of Sisters in Auschwitz
Vertaler: Sylvia Wevers
350 pagina's
Gepubliceerd in 2017
Uitgeverij The House of Books
ISBN: 978 90 443 5131 6

Geen opmerkingen:

Een reactie posten