Leessuggesties WO II (#3)

Begin van deze maand herdachten we de slachtoffers die ons ontvielen tijdens de Tweede Wereldoorlog en vierden we 80 jaar vrijheid. Door de jaren heen zijn er veel boeken verschenen over de oorlogsjaren, die je een idee geven hoe die vreselijke tijd geweest moet zijn. In deze blogpost vind je een lijst met leessuggesties voor volwassenen, jongeren en jeugd, een gevarieerde selectie titels - zowel nieuwe als al wat oudere - ter inspiratie. Lees en kijk mee!

Boeken voor volwassenen

Lynn Austin - Een lied in de schaduw

Een spannende historische roman over ingewikkelde dilemma's in oorlogstijd met het Hollandse platteland en Leiden als decor. Lena woont met haar man op een boerderij, waar ze besluit onderduikers te verbergen. Haar dochter Ans vestigt zich tegen Lena's zin in Leiden en sluit zich aan bij het verzet. De Joodse violiste Miriam is naar Nederland gevlucht op zoek naar veiligheid, maar dit blijkt al snel een illusie te zijn. Om te overleven moet Miriam een keuze maken die de levens van de drie vrouwen voorgoed met elkaar zal verbinden.

Kate Breslin - Als je nu blijft zwijgen...

Als door een wonder wordt de Joodse Hadassa van de dood gered door de Duitse Arik, SS-commandant. Hij neemt haar mee naar zijn huis vlakbij het doorgangskamp Theresienstadt. Arik kent haar echter alleen als de Duitse Stella Müller die door zijn fout in een kamp terechtgekomen was en hij neemt haar in dienst als zijn secretaresse. Stella laat hem in het ongewisse, bang voor de gevolgen als hij achter de waarheid komt, en om zo haar volk te helpen. Beiden zijn echter niet voorbereid op dat wat er ongewild tussen hen opbloeit.

Ann Howard Creel - Het geluk van gewone dagen

Zomer, 1944. Na het overlijden van haar moeder ontdekt domineesdochter Livvy Dunne dat ze zwanger is. Ze had een korte relatie met een soldaat, die niets meer van zich laat horen en in Europa vecht. Livvy - een bijna afgestudeerde historica die droomde van verre reizen - vertrekt nu naar het platteland van Colorado om te trouwen met een boer die ze niet kent. Een huwelijk dat haar vader in allerijl heeft geregeld. De grote omslag in haar leven valt haar zwaar en ze is blij als ze twee Japanse zussen leert kennen uit een interneringskamp.

Tracy Groot - Vlam van verzet

Wanneer de Amerikaanse gevechtspiloot Tom Jaeger met zijn vliegtuig neerstort, komt hij in handen van het Franse verzet. Met zijn blonde haar en stevige bouw doet hij Arisch aan en lijkt hij de perfecte persoon om zich voor te doen als Duits soldaat en te infiltreren in een bordeel dat druk bezocht wordt door Duitse militairen. Daar ontmoet hij Brigitte Durant, een prostituee die door de oorlog veel is kwijtgeraakt en lijkt te sympathiseren met de geallieerden. Tegen wil en dank worden Tom en Brigitte een belangrijke spil in de invasie op D-day.

Jacob Haasnoot - Lammeren onder wolven

De broers Jacob en Cornelis uit Katwijk kiezen eind jaren '30 voor de koopvaardij. Ze zijn jong en de wereld lonkt. Amper buitengaats breekt de Tweede Wereldoorlog uit. Een huiveringwekkende strijd begint, tegen een vijand die met duikboten, gevechtsvliegtuigen en zeemijnen dood en verderf zaait en oceanen doet veranderen in slagvelden. De lezer wordt meegenomen in de worsteling van de broers met het oorlogsgeweld. Een authentieke, verhalende geschiedenis vanuit de beleving van ooggetuigen.

Irma Joubert - Hildegard

Als de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, besluit Hildegard vrijwilligerswerk te gaan doen in een ziekenhuis. Ze wordt daar geconfronteerd met de verschrikkingen die de strijd met zich meebrengt - net als jaren terug met de Russen. Na de oorlog trouwt ze en wordt ze moeder. Al snel dient de volgende oorlog aan. En dan verliest ze alles, behalve haar pasgeboren dochtertje. Gebroken, gedesillusioneerd en beroofd van alles wat haar lief is, vertrekt ze naar Zuidwest-Afrika in de hoop dat alles beter wordt, maar dat blijkt ijdele hoop.

Irma Joubert - Het meisje uit het verscholen dorp

De negenjarige Mentje is niet blij als er onderduikers op de stalzolder komen wonen. Ze is bang dat het mis gaat, wat op een dag ook echt gebeurt. Haar vader en de onderduikers worden meegenomen en Mentje blijft achter. Ze zoekt hulp en komt terecht in Het Verscholen Dorp. Wanneer het kamp wordt ontdekt, vlucht ze met hulp van andere mensen naar haar familie in Arnhem. Maar of ze daar echt veilg is, is nog maar de vraag. Vervolg op 'Hildegard'.

Irma Joubert - Een thuis in Afrika

De zevenjarige Charles wordt in 1940 naar het Schotse platteland gebracht vanwege de bombardementen op Londen. Ondertussen probeert de jonge Duitse majoor Oswald von Stein zich aan de andere kant van Europa staande te houden tegen het Russische leger. Ondanks hun verschillende ervaringen, hebben ze na de oorlog hetzelfde doel voor ogen: een nieuw bestaan opbouwen in Zuid-Afrika. Lukt het hun om een thuis te vinden in Afrika? Vervolg op 'Het meisje uit het verscholen dorp' en tevens laatste deel van de trilogie 'Onderweg naar Zuid-Afrika'.

Heather Macadam - Het eerste transport

Dit boek vertelt het geheel onbekende, waargebeurde verhaal van een transport van 999 Slowaakse meisjes en vrouwen tussen de vijftien en de achttien jaar, het eerste grote transport uit dat land, naar Auschwitz in 1942. Op basis van interviews en zorgvuldige research maakte Heather Macadam een nauwkeurige reconstructie van de ondergang van deze groep, de heldhaftige pogingen om te overleven én de uiteindelijke bevrijding van een kleine groep vrouwen. 

Susan Meissner - Het geheim van geluk

Eindelijk stemt de bekende, negentigjarige Engelse schilderes Isabel MacFarland toe in met een interview over haar leven. Aan een Amerikaanse geschiedenisstudente vertelt ze hoe ze haar meisjesjaren doorbrengt met haar halfzusje en moeder in Londen. Alles verandert als in 1940 de bombardementen op Londen beginnen. De passie voor het ontwerpen van bruidsjurken brengt haar in aanraking met de modewereld, maar dat is slechts kort, want ze wordt met de jongere Julia geëvacueerd naar de Cotswolds. Daarna volgen moeilijke (oorlogs)jaren.

AJ Pearce - Beste mevr. Bird

Londen, 1940. Emmy reageert op een advertentie waarmee haar droomcarrière als oorlogscorrespondente in vervulling zal gaan. Denkt ze. Algauw blijkt dat ze brieven moet beantwoorden voor een damesblad. Haar eindredacteur, Mevrouw Bird, regeert met ijzeren discipline: ongepaste brieven horen in de vuilnisbak. Maar als Emmy de soms wanhopige smeekbeden van lezeressen leest, besluit ze in het geheim terug te schrijven.

Hanneke Stark-ten Voorde - Een lied tussen de doornen

Janna en Lenie Vos bieden onderdak aan longpatiëntjes die vanwege hun gezondheid in de boslucht van Driebergen moeten herstellen. De dreiging van de Tweede Wereldoorlog komt echter dichterbij, en de kinderen worden door hun ouders weer naar huis gehaald. Dan besluiten de zussen hun huis en hart open te stellen voor Joodse kinderen. Mogen ze vertrouwen op de wetenschap dat ze hiertoe door God geroepen zijn? Gebaseerd op de geschiedenis van de gezusters Holst, die tijdens de oorlog hun tehuis gebruikten als onderduikadres.

Carry Ulreich - 's Nachts droom ik van vrede

Oorlogsdagboek van de Joodse Carry Ulreich, geboren in 1926, die samen met haar familie tijdens de Tweede Wereldoorlog zat ondergedoken bij een katholiek Rotterdams gezin. Ze begint te schrijven vanaf december 1941 en stopt enkele weken na de bevrijding. Carry geeft in dit unieke document een afgewogen beeld van de onderduiktijd, het leven van de Rotterdams-Joodse gemeenschap en van de spanningen en ethische kwesties waarmee ze te maken krijgt.

Ellen Marie Wiseman - De pruimenboom

Duitsland, 1938. Christine Bölz is verliefd op de Joodse Isaac Bauermann. Maar dan breekt de Tweeede Wereldoorlog uit en wordt hun verboden nog langer met elkaar om te gaan. Het gaat van kwaad tot erger, tot Isaac en zijn familie naar een werkkamp worden gestuurd. Als door een wonder weet hij te ontsnappen en vindt hij zijn toevlucht op de zolder bij Christine thuis. Maar dan slaat het noodlot toe: hij wordt ontdekt. Beiden worden naar hetzelfde concentratiekamp gestuurd, waar hun liefde meer dan ooit op de proef wordt gesteld.

Boeken voor jeugd en jongeren

Emma Carroll - Geheimen van de vuurtoren (10+)

Londen, 1941. Olivia gaat met haar broertje en zus Sukie naar de film. Maar dan gaat het luchtalarm af, en volgt er een luchtaanval. Als Olivia wakker wordt in het ziekenhuis, is Sukie verdwenen. Olivia en haar broertje worden geëvacueerd naar Budmouth, een dorpje aan zee. De enige bewoner die nog plek heeft is Ephraim, de stille en mysterieuze vuurtorenwachter. Maar hij is niet gewend aan kinderen en gedraagt zich vreemd. Wat is er gaande in het dorpje? Heeft het geheimzinnige briefje uit Sukies jas er iets mee te maken?

Jeanette Molema - Onder vuur (12+)

In 1944 wordt de situatie in Oosterbeek steeds angstiger. De Duitsers zijn overal. Jochems vader zit al maanden ondergedoken. Dan komt de raadselachtige Martje bij Jochem wonen, die het leven van hem en zijn moeder in gevaar brengt. Tijdens de Slag om Arnhem moeten ze schuilen in de kelder bij zijn buurjongen Sim. Na een week blijken er overal huizen te zijn verwoest. Ook Jochem moet ergens anders onderdak vinden, samen met Martje. Hoe kan hij weten of ze wel te vertrouwen is?

Jan van Reenen - Bommen op Berlijn (12+)

Berlijn, 1944. Jakob bevindt zich in het hol van de leeuw. Vreemd genoeg is Berlijn in Duitsland de veiligste stad voor een Jood. Hitler gaat de oorlog verliezen, maar de haat richting Joden blijft nog altijd groot. Jakob verblijft daarom op verschillende onderduikadressen. Maar als de bombardementen op Berlijn de stad in een ruïne veranderen, kan hij niet anders dan als zwerver overleven. Als hij in een schuilkelder belandt, heeft hij een schokkende ontmoeting... Wordt dit zijn einde? Vervolg op 'Drie Duitse vrienden'.

K. Norel - Engelandvaarders (14+)

Trilogie over de bezettingsjaren (1940-1945) waarin twee vrienden onder vaak hachelijke omstandigheden verschillende fasen van de strijd tegen de bezetter meemaken. Vaardig en in een onderhoudende verteltrant worden de avonturen van Evert en Jan gedurende de Tweede Wereldoorlog beschreven. Hun vlucht uit bezet Nederland, de invasie in Normandië, de acties van het verzet en de bevrijding van ons land vormen daarbij de hoogtepunten.

Paul Dowswell - Kameraad (15+)

1940. Het leven van de vijftienjarige Misha staat op zijn kop als zijn vader een baan krijgt aangeboden als particulier secretaris van Stalin. Het hele gezin verhuist van een schamele woning naar een prachtig appartement in het Kremlin. Maar al snel komen er barstjes in het glorieuze communistische systeem. Als Misha's moeder verdwijnt realiseert Misha zich dat hij leeft in een cultuur waarin de angst regeert. Wanneer de Duitse troepen oprukken naar Moskou, slaat de sfeer in het Kremlin om naar hysterie.

📚 Welk boek heb je al eens gelezen en vind je een aanrader? En met welke titel(s) zou je graag nog willen kennismaken?

Van 28 april t/m 30 mei 2025 staat de content van 'Wonder van woorden' in het teken van de Tweede Wereldoorlog in verband met 80 jaar bevrijding. Laat je inspireren!